Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là khái niệm xa lạ trong cuộc sống hiện đại. Từ điện thoại thông minh đến những chiếc ô tô tự lái, AI đã len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống. Và điện ảnh cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Hãy cùng khám phá danh sách hơn 10 bộ phim viễn tưởng về AI, nơi chúng ta sẽ được chứng kiến những câu chuyện đầy hấp dẫn và những suy ngẫm sâu sắc về tương lai của nhân loại.
1. Metropolis (1927)
Nhìn qua năm ra đời của phim là bạn cũng bất ngờ rồi đúng không? Ra mắt trong Thế chiến thứ hai, phim câm của Đức được xem là tác phẩm mở đầu cho thể loại khoa học giả tưởng. Phim lấy bối cảnh ở Metropolis – một thành phố do Joh Fredesen sáng lập, với tầng trên là các toà nhà cao tầng, khu giải trí sầm uất và tầng ngầm là khu công nghiệp bóc lột sức lao động công nhân đến tột cùng. Cậu con trai Freder vốn dĩ ăn chơi đột ngột trúng tiếng sét ái tình với Maria, người thuyết giáo đứng về người lao động và con cái họ.
Vì người yêu, cậu công tử quyết định tham quan nhà máy dưới lòng đất và kinh hoàng trước cảnh công nhân bị kiệt sức. Freder quyết tâm trở thành người xoá nhoà khoảng cách giữa giai cấp tư sản và người công nhân. Ý định này khiến ngài Fredersen vô cùng tức giận. Ông quyết cùng nhà khoa học điên rồ Rotwang tạo ra con robot mô phỏng y hệt Maria nhằm khôi phục trật tự cũ. Bộ phim phản ánh sự xấu xí của chủ nghĩa tư bản cũng như sự vô nhân tính của đám đông trước cám dỗ. Các tình tiết, biểu cảm của từng nhân vật và hình ảnh xuất sắc khiến phim lôi cuốn dù thời điểm ấy công nghệ dựng phim còn rất thô sơ và không có tiếng nhân vật.
2. Robocop (2014)
So với bản gốc Robocop năm 1987, phiên bản remake 2014 đầu tư công phu khi sử dụng công nghệ kỹ xảo vào tạo hình của nhân vật Robocop và các cảnh chiến đấu. Các tình tiết được thay đổi nhiều và giữ lại một số yếu tố quan trọng.
Lấy bối cảnh năm 2028, phim kể về câu chuyện hồi sinh của cảnh sát điều tra Alex Murphy. Sau khi anh bị thương nặng trong một vụ nổ bom sắp đặt, tiến sĩ Norton đến từ tập đoàn Omnicorp – tập đoàn sản xuất thế hệ cảnh sát người máy, thuyết phục người vợ ký thoả thuận để Alex sống lại trong hình hài cyborg. Tỉnh dậy, Alex có ý định chết khi thấy cơ thể mới, nhưng vì gia đình nên nỗ lực tập luyện cho công việc mới. Nhận thấy cựu cảnh sát không bì được với máy bay không người lái của Omnicorp, ngài tiến sĩ sử dụng công nghệ AI để đưa suy nghĩ của Alex vô các cỗ máy này. Anh bắt đầu mang biệt hiệu mới – RoboCop.
3. Avengers: Age of Ultron (2015)
Tiếp nối sự thành công của các phần Avengers trước, phần phim năm 2015 sử dụng kẻ thù Ultron để nói về mối nguy khi AI nắm quyền kiểm soát con người. Trong phim, Biệt đội siêu anh hùng đột kích vào cơ sở Hydra của Nam tước Strucker, nơi giam giữ những người được thử nghiệm bằng quyền trượng của Loki. Họ phát hiện trong viên ngọc của cây vương trượng sở hữu trí thông minh nhân tạo, và quyết định sử dụng cho chương trình Ultron của Stark. Ban đầu, nhân vật này được tạo ra để bảo vệ Trái Đất và các mối đe doạ xung quanh. Tuy nhiên, sau lập trình hắn bắt đầu có tri giác riêng sau và mang niềm tin rằng chỉ có tiêu diệt loài người mới cứu được địa cầu. Phim tiếp tục ghi điểm nhờ kỹ năng kỹ xảo tuyệt bậc và siêu năng lực của nhân vật Ultron.
4. Star Wars
Một sản phẩm điện ảnh đi trước thời đại khác khi tiên đoán về tương lai của AI. Vũ trụ phim hư cấu Star Wars lấy bối cảnh ở một thiên hà, nơi con người và sinh vật ngoài hành tinh sống hòa thuận cùng các droid. Các robot này có khả năng hỗ trợ người trong sinh hoạt hằng ngày hoặc du hành qua các hành tinh khác.
Trong thiên hà tồn tại Force, là loại sức mạnh được tạo ra từ năng lượng của các sinh vật sống có khả năng liên kết mọi thứ lại với nhau. Trải qua quá trình đào tạo và tu tập, những người củng cố được Force có khả năng thực hiện nhiều siêu năng lực khác nhau (dịch chuyển từ xa, tiên tri, thần giao cách cảm ,..). Hai phe sở hữu sức mạnh là Jedi và Sith. Trong khi Jedi thuộc về phe thiện, bảo vệ hoà bình của Ngân hà thì các Chúa tể bóng đêm của người Sith thao túng sự sợ hãi và sử dụng bạo lực. Bên ngoài Ngân hà, những mối nguy đến từ các tội ác như băng đảng Hutt, buôn lậu và nô lệ vẫn xảy ra thường xuyên.
Series Star Wars thể hiện đầu óc thiên tài của Gene Rodenberry khi tiên đoán những sự kiện xảy ra trong tương lai, cụ thể là lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Điều này được thể hiện qua các droid – máy bay tự lái và auto fighter – các cỗ máy chiến binh không chịu sự điều khiển.
5. Black Mirror (2011)
Đưa ra viễn cảnh khi con người đạt đến mức phát triển tối ưu về công nghệ, series thuộc thể loại anthology vạch trần về góc tối của cuộc sống lệ thuộc vào thế giới ảo. Tựa phim “Black Mirror” dùng để chỉ màn hình đen của các thiết bị cảm ứng và máy tính.
Mỗi tập phim chứa đựng nhiều cú twist hack não và kịch tính, khai thác nhiều đề tài khác nhau như chính trị, mối quan hệ, gia đình,.. Người xem không biết được phe nào tốt, xấu cho đến khi xem hết mùa. Sự châm biếm thông minh cũng là điểm thu hút trong phim. Tuy nhiên, câu chuyện trong Black Mirror cũng có nét tương đồng trong thế giới thực tại.
6. Transcendence (2014)
Trong phim, tiến sĩ Will Caster (Johnny Depp) cùng nhóm nhà khoa học tạo nên chiếc máy tính sở hữu suy nghĩ và hành vi của con người, với kỳ vọng nó sẽ trở thành “Trí tuệ siêu việt” trong tương lai. Không may, một nhóm khủng bố chống lại công nghệ bắn hạ Will và tấn công dàn thí nghiệm AI. Trong thời gian ngắn ngủi để vị tiến sĩ sống, người vợ Evelyn (Rebecca Hall) truyền hết sự nhận thức của anh vào chiếc máy tính lượng tử. Tuy nhiên, phiên bản Will hồi sinh gieo rắc sự đáng sợ đến người xung quanh khi sở hữu khả năng kiểm soát hành vi bất kỳ ai nếu họ chống đối công nghệ của anh. Evelyn lúc này cùng FBI nỗ lực dùng virus để phá huỷ cơ thể tàn ác này. Nhân vật người vợ Evelyn mang lại nhiều cảm xúc khi thể hiện cung bậc nội tâm cao trào khi việc quyết định có nên giữ lại người mình yêu thương.
7. The Matrix (1999)
Bộ phim lấy bối cảnh về một xã hội phản địa đàng trong tương lai. Ở đó, nhân tính con người bị kẹt lại trong một thực tế được giả lập, mang tên the Matrix. Hacker mang biệt danh Neo (Keanu Reeves) trong quá trình điều tra Matrix đã phát hiện sự thật đen tối và quyết cùng những người đã được cứu thoát tạo cuộc phản công chống lại các cỗ máy thông minh sử dụng con người như nguồn năng lượng của chúng. Bộ phim chứa đựng nhiều tình tiết hack não, lôi cuốn. Và đừng bỏ qua ông chú ngầu đét Keanu Reeves, với trang phục đen từ đầu đến chân “chuẩn không cần chỉnh”.
8. Ex Machina (2015)
Tựa phim được chơi chữ từ thuật ngữ “deus ex machina” – vị thần trong cỗ máy xuất hiện để giải quyết mọi bế tắc của các nhân vật. Bạn sẽ bị choáng ngợp bởi cô robot mang vẻ đẹp quyến rũ và có khả năng thao túng tâm trí khủng khiếp. Trong phim, lập trình viên Caleb (Domnhall Gleeson) thắng giải một cuộc thi và được mời đến căn hộ xa hoa của vị CEO Nathan (Oscar Issac). Thực chất ra Nathan đang cần người có thể sử dụng bài kiểm tra Turing để xem robot Ava có khả năng suy nghĩ và nhận thức độc lập. Nếu anh quên luôn Ava là con người, chứng tỏ Nathan thành công. Tuy nhiên, cả Caleb và Nathan không hay rằng hiểm họa chết người đang chờ họ phía trước.
Điểm đặc biệt trong phim là tạo hình của robot Ava, với gương mặt và đôi tay y hệt con người. Nhân vật này khiến người xem ám ảnh về vẻ ngoài ngây thơ quyến rũ nhưng nội tâm toan tính bên trong khi giành lại quyền giải thoát cho mình.
9. The Terminator (1984)
Đừng bỏ qua siêu phẩm của đạo diễn James Cameron, người lừng danh với phim Titanic bất hủ và Avatar. Phim lấy mốc thời gian năm 1984, thế giới chứng kiến sự xuất hiện của hai nhân vật đến từ tương lai năm 2029. Sarah Connor bị gã sát thủ cyborg Terminator (Arnold Schwarzenegger), nhưng may mắn được người lính Kyle Reese (Michael Biehn) cứu.
Kyle giải thích Sarah về sự tồn tại của mạng lưới phòng thủ Skynet từ công nghệ trí tuệ nhân tạo chuẩn bị kích hoạt chiến tranh hạt nhân để trừ khử loài người và sau đó thống trị. Sarah bị lôi vào tầm ngắm vì con trai cô có khả năng sống sót và chống lại Skynet. Từ đó, họ phải tìm cách chiến đấu chống lại Terminator – đối thủ không hề dễ xơi vì sở hữu bộ máy gây sát thương khủng khiếp và khả năng bắt chước được giọng người. Diễn viên Arnold Schwarzenegger mang biệt danh “kẻ huỷ diệt” sau loạt phim này. Ông không chỉ mang lại những màn đánh nhau đã mắt mà còn đem lại chút hài hước nhờ nét diễn xuất “tưng tửng” rất riêng.
10. Transformers (2007)
Trước sức hút của dòng đồ chơi Transformers trên thị trường, đạo diễn Michael Bay và Steven Spielberg quyết định đưa câu chuyện thú vị về người máy biến hình lên màn ảnh.
Trong phim, cậu thiếu niên Sam (Shia LaBeouf) bị mắc kẹt giữa cuộc chiến khốc liệt giữa phe thiện Autobots và phe ác Deceptions. Những robot anh hùng có ý định phục hồi và sử dụng tạo tác AllSpark để dựng lại quê nhà Cybertron và chấm dứt chiến tranh. Ngược lại, phe đối đầu với Autobots muốn củng cố đội quân cỗ máy hùng hậu thống trị Trái Đất. Với công nghệ kỹ xảo xuất sắc, phiên bản điện ảnh chinh phục fan của dòng đồ chơi Transformers qua những pha chiến đấu mãn nhãn và màn biến hoá choáng ngợp.
11. Artificial Intelligence: AI (2001)
Chuyển thể từ bộ truyện ngắn Supertoys Last All Summer Long, phim kể viễn cảnh của thế kỷ 22, khi hiện tượng dâng mực nước biển cuốn trôi các thành phố ven biển gây suy giảm trầm trọng mật độ dân số. Dòng robot Mecha mô phỏng người thật được thiết kế để hoà nhập với con người. Chúng sở hữu khả năng suy nghĩ tốt nhưng không biết bộc lộ cảm xúc.
Khác với những robot đồng loại, David là cậu bé Mecha biết thể hiện tình yêu thương. Hai vợ chồng Henry và Monica nhận nuôi bé khi con trai ruột phải trải qua quá trình tạm dừng sinh học do bệnh nặng. Cuộc sống gia đình của David vui vẻ hạnh phúc cho đến khi cậu con ruột hồi sinh và gia đình họ quyết định bỏ rơi chú bé Mecha này. Cậu bé con nỗ lực để giành lại tình yêu thương bằng cách tìm cô tiên xanh biến cậu thành người.
Được xem như phiên bản khoa học giả tưởng của hoạt hình Disney Pinocchio, phim là hành trình cảm động của cậu bé robot trải qua sóng gió để về gia đình. Với bàn tay tài năng của đạo diễn Steven Spielberg, tác phẩm này là trải nghiệm xứng đáng cho những ai yêu thích sự mới mẻ cũng như tìm kiếm một chút ấm áp.
“momo”